BNP Paribas, Türkiye’nin cari açık tahminini revize etti!

BNP Paribas, Markets 360 Strateji Raporu’nda Türkiye’yi değerlendirdi. Raporda, daha sıkı bir para politikasının Türkiye’nin ithalatı üzerindeki etkilerinin görülmeye başladığı ve önümüzdeki aylarda ticaret dengesi ile cari açıkta daha fazla iyileşme beklendiği vurgulandı.

TEB Kıdemli Ekonomisti Okan Ertem tarafından hazırlanan raporda, “Yıl sonu tahminimizi GSYH’nin yüzde 1,8’inden yüzde 1,5’e revize ediyor ve 2025 ortasına kadar bu oranı yüzde 1,3’e düşmesini bekliyoruz. Artan reel faiz görünümü, turizm gelirlerindeki düşüş beklentimize ve enerji fiyatlarının sabit kalmasına rağmen ‘nin ödemeler dengesi ve TL varlıklarının güçlü performans göstermesini sağlayacaktır” ifadelerine yer verildi. İşte rapordan öne çıkan bazı başlıklar:

CARİ HESAPTA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ

2023’ün ilk çeyreğinde %5,5 seviyesine ulaşan Türkiye’nin cari açığı, o zamandan bu yana düşüş eğilimi gösterdi. Geçen yıl, ağırlıklı olarak döviz rezervleri ile finanse edilen, GSYH’nin yüzde 4’üne denk gelen 45 milyar ABD doları cari açıkla kapandı. 2024’ün başından itibaren yıllık enerji ithalatının Haziran ayında 52 milyar ABD dolarından 47 milyar ABD dolarına düştüğü görüldü. Altın ithalatı ise altın ithalat kotaları ve yerel yatırımcıların TL tasarruflarını tercih etmesiyle aynı dönemde 25 milyar ABD dolarından 17 milyar ABD dolarına geriledi.

PARASAL SIKILAŞTIRMA ÇEKİRDEK DENGEYİ DESTEKLİYOR

Net altın ve enerji ithalatını hariç tutan çekirdek cari denge, 2018’den beri fazla veriyor. Haziran ayında yıllık çekirdek fazla 40 milyar ABD dolarına yükselirken, reel yıllık kredi büyümesi yüzde 9 oranında azaldı. Çekirdek cari denge ile kredi büyümesi (iç talep) arasındaki ters ilişki güçlü olduğundan, genel dengeyi tahmin etmek için çekirdek cari dengeye odaklanmayı tercih ediyoruz.

TİCARET DENGESİ CARİ AÇIKTA İYİLEŞME GÖSTERİYOR

Temmuz ayı dış ticaret verileri, iç talepte bir yavaşlama sinyali verdi. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle ticaret açığı 6,2 milyar ABD doları olarak gerçekleşti ve bu rakam, 2024’ün ikinci çeyreği ortalaması olan 6,8 milyar ABD doları ve ilk çeyreği ortalaması olan 6,7 milyar ABD dolarının altında kaldı. İhracat yüzde 14 artarken, ithalatın Temmuz ayında yüzde 7 düşmesiyle ihracat-ithalat oranında bir iyileşme gözlemlendi. Özellikle, 2022’den bu yana ilk kez tüketim malları ithalatı yıllık bazda yüzde 2 oranında azaldı.

REEL KREDİ BÜYÜMESİ ÇEKİRDEK FAZLAYI DESTEKLİYOR

Reel yıllık kredi büyümesindeki düşüş, tüketim ve sermaye malları ithalatının yıllık ivmesinde bir azalmaya yol açtı. Ayrıca, kredi büyümesi, çekirdek cari dengenin seyrini belirlemede en önemli faktör olmaya devam ediyor. Çalışmalar, gelecek yıl %0 reel kredi büyümesi varsayımı altında, çekirdek cari fazla/GSYH oranının 2025 yıl sonu itibarıyla %1,8 seviyesinde istikrar kazanacağını gösteriyor. Eğer reel kredi büyümesi negatif olursa, çekirdek cari fazlanın cari fazla yaratacak seviyelere ulaşacağı hesaplanıyor.

TURİZM GELİRLERİ VE ENERJİ İTHALATI

Cari denge bileşenlerinden biri olan turizm gelirleri, 2024 Haziran itibarıyla yıllık 44 milyar ABD dolarına ulaştı. Ancak, yabancı ziyaretçi sayısındaki yıllık ivmenin azaldığı gözlemleniyor. Turist başına yapılan harcamaların düşmesi, turizm gelirlerinin GSYH içindeki payının önümüzdeki dönemde düşebileceğine işaret ediyor. 2024’te %3,6 olan yıllık turizm gelirlerinin 2025’te GSYH’nin yaklaşık %3,1’i seviyesine düşmesi bekleniyor.

Türkiye net enerji ithalatçısı olduğu için enerji ithalatı, cari dengenin önemli bir bölümünü oluşturuyor. Brent ham petrol fiyatının mevcut seviyelerde istikrar kazanması durumunda, net yıllık enerji ithalatı/GSYH oranının 2024 Haziran’daki %3,6’dan 2025 sonunda %2,8’e düşmesi öngörülüyor.

Altın ithalatına getirilen kotalar ve yüksek reel faiz oranları nedeniyle, altın ithalatının 2024 ve 2025 yıllarında GSYH’nin %1,2’si seviyesine düşeceği tahmin ediliyor.

CARİ AÇIKTA İYİLEŞME BEKLENTİSİ

Tüm cari denge bileşenlerini bir araya getirdiğimizde, yıllık cari açığın 2024 sonunda GSYH’nin %1,5’i seviyesine (19 milyar ABD doları) ve 2025 ortasında %1,3’e (16 milyar ABD doları) düşmesi bekleniyor. 2024 ve 2025 için %3 GSYH büyümesi öngörülüyor. Parasal sıkılaştırmanın, 2025 yılı sonuna kadar %1,8’lik bir çekirdek cari fazla/GSYH oranı sağlaması muhtemeldir. Bulgular, sıkı para politikası, düşük kredi büyümesi ve dolayısıyla daha düşük cari açık sayesinde gelecek yıl para birimi üzerinde sınırlı bir baskı olacağını gösteriyor ve bu durumun Türkiye için daha iyi dış finansman koşulları yaratabileceğini belirtiyor.