Helikopter kazası neden oldu? İran’da 19 Mayıs ve sonrası neler yaşandı?
İran’ın 8. Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, beraberindeki heyetle helikopter kazası sonucu hayatını kaybetti. 19 Mayıs tarihinde meydana gelen helikopter kazasının yankıları hala sürüyor. Peki helikopter neden düştü, o gün neler yaşandı? CNN TÜRK ekibinden Fulya Öztürk ile Halil Kahraman, bu kazadan saatler sonra İran’a ulaşmış ve özel görüntüler kayıt altına almıştı. İşte ekibimizin izlenimleri…
Son dakika haberi dünyayı şoke etti. Dünya gözünü İran’a çevirdi. İran’ın 8. Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve heyetini taşıyan helikopterin düşmesi, peş peşe soru işaretlerini beraberinde getirdi. Kaza mı, sabotaj mı? Dünya bu iki soruyla çalkalandı.
Peki, o gün ne olmuştu? İran ve Azerbaycan, yani uzun zamandır ilişkilerin soğuk olduğu iki ülke için o gün tarihi bir gündü. İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan sınırında Aras Nehri üzerinde iki ülke tarafından ortaklaşa inşa edilen kız kalesi barajının açılışı için bir araya gelmişti. Törenden sonra iki isim, samimi açıklamalarda bulunmuştu.
O törenin ardından İbrahim Reisi, Tebriz’e geçmek için helikoptere bindi. O helikopterde Reisi’yle beraber İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, İran’ın dini lideri Hamaney’in Tebriz Temsilcisi Seyit Muhammed Ali Haşim ve Doğu Azerbaycan Valisi Malik Rahmeti bulunuyordu. Reisinin koruması ve mürettebatla beraber toplamda 8 kişiyi taşıyordu. Reisi’yi taşıyan helikopter dışında heyet için 2 helikopter daha kalkmak için hazırlanıyordu. Helikoptere binerken kaydedilen son görüntüler de kameraya yansımıştı ve dakikalar sonra 3 helikopter havalandı.
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’yi taşıyan helikopter, havalandıktan bir süre sonra Tebriz’e yaklaşırken bir an da irtifa kaybetti, Verzigan bölgesinde düştü. İran medyası 15:30 sıralarında Reisi’nin helikopterinin sert iniş yaptığını duyurdu. Bir süre sonra helikopterin düştüğü ve haber alınamadığına dair haber vermeye başladı. Diğer iki helikopter ise Tebriz’e inebilmişti. Düşen helikopterde bulunan Tebriz İmamı Ali Haşim’in İran Enerji Bakanı Ali Ekber Mehrabian’ı aradığı ortaya çıktı. O anlar kayıt altına alındı. Enerji Bakanı’nın çaresizliği de kameraya yansıdı.
Helikopterin düştüğü bölgede yoğun sis hakimdi. Hava koşulları arama-kurtarma çalışmalarını engelliyordu. İran’ın dini lideri Ali Hamaney, bu kazadan birkaç saat sonra “Halkımız endişe etmesin, ülke idaresi kazadan etkilenmeden pürüzsüz devam edecektir” açıklamasını yaptı. Ve gece saatlerinde Türk SİHA’sı Akıncı, İran semalarında uçtu. Saatlerce helikopteri aramak için uçuş yaptı. Milyonlarca insan o anları anbean izledi ve yer tespit edildi. Gün ağarırken helikopterin enkazı bulunmuştu. İran şokta, İran yastaydı. Helikopterden kimse sağ çıkamadı. Ekipler cenazeleri alabilmek için mücadele vermeye başlamıştı.
Ve günlerce sürecek cenaze merasimleri başlıyordu. İran’ın bütün sokakları İbrahim Reisi ve kazada hayatını kaybedenlerin resimleriyle donatıldı. Cenazeler birçok şehre götürüldü. Halk, İran Cumhurbaşkanı ve heyetine veda etmek için sokaklara döküldü. Mersiyeler yankılandı. Televizyonlarda hüzünlü klipler yayınlandı. Bazı sanatçılar İbrahim Reisi için ağıtlar besteledi.
Tarih, 22 Mayıs’ı gösterdiğinde Tahran’da büyük tören düzenlendi. Kazada hayatını kaybedenler için cenaze namazını İran’ın dini lideri Ali Hamaney kıldırdı. Tahran Üniversitesindeki törene yüzbinler akın etti, Tahran sokakları doldu taştı.
Ve bir gün sonra İran Cumhurbaşkanı Reisi’nin cenazesi doğup büyüdüğü şehir Meşhed’e götürüldü. 3 milyondan fazla kişi Meşhed’e akın etti. Meşhed’de mahşeri bir kalabalık oluştu.
Peki, helikopter neden düştü? Kaza mı, sabotaj mı sorusu bütün dünyada yankılanırken, İran makamları kazaya ilişkin ön raporları paylaştı. İran makamları yapılan araştırmalar sonucu sabotaj izine rastlanmadığını duyurdu. Bakım ve onarım açısından kazaya etkili olabilecek herhangi bir kusurun olmadığı da ifade edildi. İlk tespitlere göre helikopterin hava muhalefetinden kaynaklı düştüğü belirtiliyor.
İran’da şimdi seçmen sandığa gidecek, 28 Haziran’da cumhurbaşkanlığı seçimi yapılacak.